Wypalanie łąk i nieużytków jest nielegalne i prawnie zabronione (ustawa o lasach, ustawa o ochronie przyrody, a także rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie ochrony ppoż. budynków, innych obiektów budowlanych i terenów) a także wiąże się z sankcjami karnymi (areszt, grzywna) a mimo wszystko nie odstrasza to sprawców tych czynów.

Wypalanie nigdy nie było, nie jest i na pewno nie będzie efektywnym sposobem odnawiania i rekultywowania gleby. Udowodniono już wiele lat temu, że gleba po wypaleniu staje się bardziej jałowa – bezużyteczna.

Udowodniono również, że w efekcie pożaru nie dochodzi do naturalnego rozkładu resztek organicznych, przerwany zostaje także bezpowrotnie proces formowania się niezwykle potrzebnej próchnicy, a do atmosfery przedostaje się dużo niezwykle toksycznych i trujących pyłów i gazów.

W pożarze ginie również cała mikroflora i mikrofauna. Ogień nie oszczędza  ptaków, płazów, małych ssaków oraz pożytecznych owadów (mrówki, biegacze, trzmiele, biedronki), niszczy pędy i korzenie roślin oraz mikroorganizmy odpowiedzialne za utrzymanie równowagi biologicznej. Pożary powstałe na skutek wypalanie traw obniżają także wielkość plonów, marnotrawią wartościową paszę, oraz naruszają skomplikowaną strukturę gleby. Pozbawiona życia gleba szybciej ulega zubożeniu, a przez to wyjałowieniu. Na zboczach i pochyłościach terenu wypalanie traw przyspiesza w znacznym stopniu erozję  gruntów obumieranie porastających tam drzewostanów.

Tysiące pożarów w Polsce to także setki ton tlenków węgla, siarki, azotu i innych trujących substancji w atmosferze. Dym pochodzący z wypalania traw jest bardzo niebezpieczny nie tylko z powodu zatruwania atmosfery. Gęsty, snujący się nisko  utrudnia również kierowcom poruszanie się po drogach a ograniczając w znacznym stopniu widoczność jest przyczyną wiele groźnych wypadków drogowych. Ponadto dym utrudnia też wiosenne loty pszczół.

Pamiętajmy, że pożary te  angażują  wiele zastępów ratowniczych, których pomoc może być potrzebna w tym samym czasie w innym miejscu, gdzie naprawdę zagrożone jest życie i zdrowie ludzi.

Jak już wspomniałem wypalanie traw, łąk i nieużytków rolnych jest zabronione. Grozi za to kara grzywny w wysokości do 5 tys. zł, a niekiedy nawet kara 10 lat pozbawienia wolności.  Może też  skutkować utratą dopłat bezpośrednich z Unii Europejskiej.

W 2015 r. w Polsce doszło do 82 802 pożarów traw na łąkach i nieużytkach rolnych, co stanowiło 45% wszystkich pożarów w naszym kraju. Średnio co 6 minut strażacy wyjeżdżali do akcji gaśniczych związanych z pożarami traw. Najwięcej tego typu pożarów zanotowano w marcu i kwietniu ubiegłego roku – razem 43 724. W wyniku pożarów traw w 2015 r. zginęło 7 osób, a 141 zostało rannych.

Statystyka pożarowa RDLP w Katowicach

W katowickiej RDLP koszty ochrony ppoż.  w roku 2015 wyniosły ok. 10 mln zł a w tym czarter lotnictwa patrolowo-gaśniczego do gaszenia pożarów ok. 4 mln zł.

Opr. Krzysztof Chojecki